Chức năng cơ bản của bao bì, nhãn mác ngành nông sản chế biến?

Thời gian gần đây, nhiều thương hiệu về ngành nông sản chế biến được ra đời. Đặc biệt, những nhà doanh nghiệp đã biết quan tâm, đầu tư chăm chút hơn cho thương hiệu của mình về mặt hình ảnh, đặc biệt là bao bì, nhãn mác.

Vậy những chức năng cơ bản của bao bì, nhãn mác ngành nông sản chế biến là gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu nhé:

1. Chức năng bảo vệ sản phẩm

Một lúc nào đó, bạn sẽ tò mò khi cầm một gói Snack và tự hỏi nhà sản xuất còn phải bơm căng phồng bao bì lên…để làm gì? Đó là phần khí Nitơ không thể thiếu bên trong các gói sản phẩm để bảo đảm kín khí và giúp sản phẩm bên trong không bị dập nát, đồng thời tạo ‘cảm giác’ bao gói sản phẩm luôn đầy đặn, và đó là một trong hàng chục ‘mánh khoé’ của bao bì trong cuộc sống hiện đại… Trong không ít trường hợp, bao bì hiện đại đã giúp người nông dân thoát cảnh đổ bỏ nông phẩm dư thừa, giúp bảo quản nông sản lâu hơn và giảm sức ép về giá… Vì vậy các bạn start-up Việt Nam dù là nông hay thương lái, cũng cần phải nghiên cứu áp dụng những tiến bộ bao bì với những bài toán kinh doanh toàn diện, từ sản xuất, thời vụ, cho đến sơ chế hay chế biến, bảo quản hay lưu kho, cho đến thời điểm hay cách thức tung sản phẩm, hay các hợp đồng bán hàng có thời hạn hay trực tiếp vào các hệ thống siêu thị hay chuỗi cửa hàng… đó là một mắt xích quan trọng rất cần được nghiên cứu.

2. Chức năng thông tin

Từ việc xác lập mã vạch quốc tế cho đến QR code, cũng như thông tin bắt buộc về Nutrition Facts (số liệu dinh dưỡng). QR Code thậm chí còn kiêm cả chức năng truy suất nguồn gốc và hình ảnh sản phẩm giúp làm tăng lòng tin của khách hàng từ một nơi xa xôi bất kỳ (at a corner of the world) làm cho sản phẩm và thương hiệu nổi bật và chinh phục lòng tin. Những công cụ hiện đại hơn nữa (IoT) còn làm nên những điều kỳ diệu khác trong việc thiết kế bao bì hay gắn lên bao bì sản phẩm. Với trí tuệ nhân tạo, thậm chí chúng ta còn có thể nghĩ đến việc một bao bì không đứng im trên kệ và còn có thể ‘tự chào hàng’ tự giao tiếp với khách hàng một cách chủ động, chứ không cần nhờ đến truyền thông above-the-line với chi phí media tốn kém.

3. Chức năng vận chuyển

Bao bì sản phẩm với cấp độ secondary packaging (bao bì thứ cấp) đảm nhận vai trò thiết yếu trong việc bản quản và vận chuyển (storage & transport) trong phân đoạn từ nhà sản xuất, xuất khẩu, hậu cần… cho đến nhà bán lẻ (retailer) trước lớp bao bì thứ cấp này được tháo bỏ để từ đó sử dụng lớp bao bì bên trong, tức bao bì sơ cấp (primary pack) hay bao bì bán lẻ (retail pack) hay bao bì tiêu dùng (consumer pack).

Các hộp sữa 1 Lít (bao bì của Tetrapack) chỉ bảo đảm kín khí cho chất lỏng bên trong trong trạng thái tĩnh (trưng bày), khi vận chuyển nó được đóng trong thùng carton (24 hộp); và ngay cả thùng carton cũng phải được xếp trong container có máy lạnh mới có thể vận chuyển đi xa có khi hàng nghìn cây số, vượt qua đại dương…

Bao bì là một lĩnh vực hữu ích và lý thú rất cần các bạn trẻ nghiên cứu và tham gia. Nó cũng là một khâu không thể thiếu trong nhiều ngành chuyên môn liên quan như: thiết kế, vật liệu học, polymer (bao bì màng), công nghệ lạnh, ngành hậu cần, marketing và retail… Trong thời đại công nghệ 4.0 ngành nghiên cứu ứng dụng bao bì càng quan trọng hơn nữa, với các mạng lưới giao nhận và hệ thống kho hàng tự động hoá từ cuối các dây chuyền sản xuất cho tới các hệ thống depot (tổng kho) và IoT kết nối giao hàng tự động, hay trưng bày thông minh trong hệ thống siêu thị cho tới cửa hàng tiện lợi…Tại Việt Nam các công ty như Vinamilk, Unilever hay Heineken đang tiên phong trong lĩnh vực tự động hoá vận chuyển và hậu cần với bao bì hiện đại.

4. Chức năng quảng bá, trưng bày & khuyến mãi

Chức năng quảng bá, quảng cáo, trưng bày và khuyến mãi của bao bì nhất là consumer pack rất quan trọng nhưng doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam thường bỏ qua. Chẳng hạn trong ngành gạo, từ Quyết định 706TTg (2015, Xây dựng thương hiệu cho Gạo Việt Nam) đến nay hầu như sau một thời gian ‘hô hào’ thì các Tập đoàn xuất khẩu Lương thực (nhà nước) đang hầu như bỏ mặc và bận rộn với những chương trình đổi mới doanh nghiệp mà khâu quan trọng đó là Định vị sản phẩm, Bao bì dựa trên Nghiên cứu thị trường.

Nhiều nhà thiết kế bao bì do thiếu kiến thức hay kinh nghiệm, chỉ chú trọng đến Thẩm mỹ (chủ yếu nhìn dưới góc độ tạm gọi “Mỹ thuật Công nghiệp” và bỏ qua chức năng trưng bày, ấn tượng thị giác, nhận diện so sánh hay nhận diện cạnh tranh (comparative indentification)… một số không ít các nhà thiết kế không chuyên, hoặc start-up tự mình thiết kế bao bì (mục đích qua loa để tung sản phẩm, hay quá tự tin với khả năng sáng tạo của mình), bỏ quan rất nhiều giác độ sáng tạo và thiết kế chuyên nghiệp cần thiết, thậm chí từ việc cơ bản là nghiên cứu kích thước bao bì, công năng và bố cục… dựa trên thấu hiểu người tiêu dùng (consumer insights) vẫn còn là điều xa lạ hay mới mẻ với không ít start-up.